![](/media/lib/547/n-zderzacze-c78a9bd8ec2a609910aade4a3d0daaa2.jpg)
CERN rozpoczyna prace polowe nad następcą Wielkiego Zderzacza Hadronów
24 kwietnia 2023, 06:13CERN podjął pierwsze praktyczne działania, których celem jest zbudowania następcy Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC). Przyszły Zderzacz Kołowy (FCC – Future Circular Collider) ma mieć 91 kilometrów długości, a plany zakładają, że jego tunel będzie miał 5 metrów średnicy. Urządzenie będzie więc ponaddtrzykrotnie dłuższe od LHC
![](/media/lib/546/n-dysk1-905e55250a05168febe219cf4f3bd66e.jpg)
W Chichen Itzá znaleziono niezwykły zabytek – Dysk Graczy w Pelotę
18 kwietnia 2023, 08:49W Chichén Itzá, wielkim prekolumbijskim mieście Majów, znaleziono kamienną tablicę używaną podczas gry w pelotę. Okrągły zabytek ma średnicę 32,5 cm, jego grubość wynosi 9,5 cm, a waga to 40 kilogramów. Przedstawiono na nim dwie osoby grające w pelotę, a całość otacza inskrypcja.
![](/media/lib/546/n-buldog-8e8bdb1a3f84c237abb3225fad2a7f7a.jpg)
Polscy i tureccy uczeni twierdzą, że Rzymianie jako pierwsi hodowali brachycefaliczne rasy psów
17 kwietnia 2023, 08:51Aleksander Chrószcz i Dominik Poradowski z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, naukowcy z Istanbul University-Cerrahpaşa oraz Uniwersytetu Atatürka dokładnie przyjrzeli się czaszce psa z okresu rzymskiego, którą znaleziono podczas wykopalisk w ruinach starożytnego Trallelis. Miasto to, zwane obecnie Aydın, leży na południowym-zachodzie Turcji. Wspominają o nim starożytne źródła greckie. W czasach rzymskich i bizantyńskich zwane było Tralles lub Tralleis i było jednym z największych miast u wybrzeży Morza Egejskiego.
![](/media/lib/546/n-juice1-e3043999cef081e25a5705fcc9116b77.jpg)
Wystartowała Juice – europejska misja do księżyców Jowisza
14 kwietnia 2023, 16:56Europejska Agencja Kosmiczna przeprowadziła udany start misji Juice (Jupiter Icy Moons Explorer), która – jak sama nazwa wskazuje – ma zbadać trzy Galileuszowe księżyce Jowisza, Ganimedesa, Kallisto i Europę. Na pokładzie misji znalazły się polskie urządzenia, wysięgniki firmy Astronika, na których zamontowano sondy do pomiarów plazmy. Mają one rozłożyć się na odległość 3 metrów od satelity i ustawić czujniki pod kątem 135 stopni, by umożliwić im zbadanie plazmy znajdującej się w atmosferze Jowisza.
![](/media/lib/546/n-astron-8df925c8c5a5ed03f638adb4c62b39c5.jpg)
FRB podziurawiły sąsiednią galaktykę i pokazały, ile ciemnych atomów zawiera
13 kwietnia 2023, 12:13Po udoskonaleniu zespołu radioteleskopów w Westerbork, holenderscy astronomowie nie tylko odkryli pięć nowych tajemniczych szybkich błysków radiowych (FRB), ale zaobserwowali, jak „podziurawiły” one sąsiadującą z nami galaktykę, co pozwoliło im – po raz pierwszy w historii – określić zagęszczenie niewidocznych atomów w tej galaktyce.
![](/media/lib/546/n-ewangeliasyr-a43d06e2bc67e29cec013a2d80548315.jpg)
Znaleziono jeden z najstarszych przekładów Ewangelii. To zaledwie 4. znany przekład syryjski
13 kwietnia 2023, 08:56Przed 1300 laty pewien skryba w Palestynie wymazał tekst starego manuskryptu, by odzyskany w ten sposób pergamin wykorzystać do spisania nowego dzieła. Kilkaset lat później tekst zapisany przez Palestyńczyka również został usunięty. Tym razem przez skrybę gruzińskiego. Minęło 1000 lat i austriacki uczony odkrył podwójny palimpsest, zawierających jeden z zaledwie czterech znanych syryjskich przekładów Ewangelii. To niezwykle ważne znalezisko, gdyż przekłady takie zaczęły powstawać już w II wieku
![](/media/lib/546/n-nieplodnosc-31ac14e123c6d3ca933ee305d81cdc95.jpg)
Niepłodność męska, czy ekspozycja na niekorzystne czynniki środowiskowe w miejscu pracy ma wpływ na parametry nasienia?
13 kwietnia 2023, 07:57Niepłodność została zdefiniowana jako choroba układu rozrodczego, która uniemożliwia zdrowej kobiecie zajście w ciąże po co najmniej 12 miesiącach regularnego współżycia bez zabezpieczenia. Niepłodność męska ma związek z wszystkimi problemami zdrowotnymi, które utrudniają prawdopodobieństwo poczęcia i mogą być spowodowane nieprawidłową funkcją plemników lub przeszkodami uniemożliwiającymi wytrysk.
![](/media/lib/546/n-ulx-e102d758cf1c9e2f0cf7d36396e59666.jpg)
Badanie potwierdza, że ultraintensywne źródła rentgenowskie przekraczają limity promieniowania
12 kwietnia 2023, 09:23Ultraintensywne źródła rentgenowskie (ULX) generują około 10 milionów razy więcej energii niż Słońce. Są tak jasne, że wydają się przekraczać granicę jasności Eddingtona o 100-500 razy, stanowiąc dla naukowców zagadkę. Opublikowane niedawno badania potwierdzają, że ULX rzeczywiście przekraczają jasność Eddingtona, a wszystko to prawdopodobnie dzięki niezwykle silnym polom magnetycznym, zmieniającym interakcje pomiędzy światłem a materią
![](/media/lib/545/n-klops-78e73e8c37dc940598a4b8db72960d95.jpg)
Klops z mamuta. W Amsterdamie zaprezentowano danie z mamuciego mięsa
7 kwietnia 2023, 05:20W Nemo Science Museum w Amsterdamie zaprezentowano pierwszy w znanej nam historii... klops z mięsa mamuta. Jest on dziełem australijskiej firmy Vow, która pracuje nad mięsem z hodowli komórkowych, oraz międzynarodowej grupy ekspertów. Celem tego eksperymentu naukowego jest pokazanie, że mięso z hodowli komórkowych może zrewolucjonizować przemysł spożywczy. Hodowla mięsa z komórek może być realną alternatywą dla hodowli tradycyjnych.
![](/media/lib/545/n-kamelie-e808c50ebe3fc553fdc23e72cb8afa3b.jpg)
Florencja: sekretny ogród Medyceuszy po raz pierwszy udostępniony zwiedzającym
5 kwietnia 2023, 09:50Po długiej renowacji finansowanej przez Galerię Uffizi i region Toskanii po raz pierwszy w historii udostępniono zwiedzającym sekretny ogród, utworzony około połowy XVII w. przy Ogrodzie Boboli we Florencji. Ogród Kamelii (Giardino delle Camelie), bo o nim mowa, jest niewielką zieloną przestrzenią, znajdującą się w cieniu murów oddzielających Palazzo Pitti od parku - nieopodal mieści się Museo della moda e del costume, a obok prowadzi Viale della Meridiana.